Đậu gà là một căn bệnh truyền nhiễm phổ biến, gây ra bởi virus varicella-zoster. Bệnh thường không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây khó chịu và đau đớn cho người bệnh. Hiểu rõ về căn bệnh này cũng như cách điều trị và phòng ngừa sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn.

Đậu gà là gì?

Đậu gà còn gọi là herpes zoster, là bệnh nhiễm trùng da do virus varicella zoster gây ra. Virus này cũng gây bệnh thủy đậu ở trẻ em.

Sau khi khỏi bệnh thủy đậu, virus vẫn tồn tại trong cơ thể và “ngủ” trong các tế bào thần kinh. Khi hệ miễn dịch suy yếu, virus tái hoạt động, di chuyển dọc theo các dây thần kinh và gây bệnh đậu gà.

Cơ chế bệnh sinh

• Virus xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, gây bệnh thủy đậu.
• Sau khi khỏi bệnh, virus ẩn náu trong các tế bào thần kinh đốt sống.
• Khi hệ miễn dịch suy giảm, virus trỗi dậy, nhân lên và di chuyển dọc theo các dây thần kinh ra da, gây viêm da với các mụn nước đặc trưng.

Nguyên nhân gây bệnh đậu gà

Nguyên nhân chính gây bệnh đậu gà là do sự tái hoạt động của virus varicella-zoster. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Suy giảm miễn dịch: ung thư, HIV/AIDS, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
• Tuổi già: người lớn tuổi có hệ miễn dịch kém hơn.
• Stress: có thể kích hoạt sự nhân lên của virus.
• Bệnh về thần kinh: làm tăng nguy cơ tái hoạt động của virus.
• Tiền sử bệnh thủy đậu: người chưa từng mắc bệnh thủy đậu ít bị đậu gà hơn.
• Suy giảm dinh dưỡng, suy kiệt cơ thể.

Ngoài ra, virus cũng có thể lây trực tiếp từ người bệnh sang người lành qua vết thương hở hoặc tiếp xúc với dịch mụn nước.

Có thể bạn quan tâm:

1. Cách nuôi gà chọi vàng hiệu quả
2. Chia sẻ cách ghép gà đá trống mái đạt hiệu quả cao

Triệu chứng của bệnh đậu gà

Các triệu chứng thường gặp:

• Sốt, đau đầu, mệt mỏi.
• Đau, ngứa nổi mẩn đỏ tại vị trí các dây thần kinh chi phối.
• Xuất hiện mụn nước nhỏ, sưng đỏ tập trung thành từng cụm dọc theo dây thần kinh.
• Các mụn nước vỡ ra, để lại vảy và vết loét.
• Cảm giác đau, rát, ngứa kéo dài nhiều tuần sau khi mụn nước lành.

Một số triệu chứng khác có thể gặp:

• Buồn nôn, nôn mửa
• Đau bụng
• Sưng hạch bạch huyết
• Liệt các cơ mặt: liệt mặt nửa bên
• Đau nhức cơ, khớp
• Mất thính giác, thay đổi thị giác (hiếm gặp).

Cách trị đậu gà

Đậu gà không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể điều trị triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Điều trị triệu chứng

• Thuốc giảm đau, hạ sốt: Paracetamol, ibuprofen để giảm đau và sốt.
• Thuốc bôi: thuốc mỡ chứa corticoid, lidocain giúp làm dịu vết thương.
• Tắm vòi sen nước ấm để làm sạch và giảm ngứa.
• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, uống nhiều nước.

Điều trị bằng thuốc kháng virus

Các thuốc kháng virus thường được sử dụng:

• Acyclovir: giảm thời gian hồi phục, giảm nguy cơ biến chứng thần kinh.
• Valacyclovir: có tác dụng tương tự acyclovir.
• Famciclovir: giảm đau và tốc độ lành vết thương.

Thuốc kháng virus càng sớm càng hiệu quả và nên bắt đầu trong vòng 72 giờ kể từ khi phát ban.

Cách phòng ngừa bệnh đậu gà

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh đậu gà:

• Tiêm phòng vắc-xin thủy đậu để tránh nhiễm virus varicella zoster.
• Tránh tiếp xúc gần với người bệnh đậu gà.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng để tránh lây nhiễm.
• duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.
• Quản lý căng thẳng tốt.
• Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.

Chế độ dinh dưỡng cho người bị bệnh đậu gà

Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, giảm triệu chứng và rút ngắn thời gian điều trị.

• Tăng cường vitamin C: Cam, quýt, kiwi, ổi, dâu tây, ớt chuông đỏ. Vitamin C giúp tăng cường miễn dịch.
• Bổ sung kẽm: Hải sản, thịt bò, sữa, hạt bí ngô, hạt hướng dương. Kẽm có tác dụng chống viêm và làm lành vết thương.
• Chất đạm: Thịt, cá, trứng, sữa chua. Làm phục hồi các tổn thương trên da.
• Rau xanh, hoa quả: Rau bina, cải xoăng, bông cải xanh. Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ.
• Ăn đủ bữa, không nhịn ăn: Cung cấp đủ năng lượng và dinh dưỡng cho cơ thể chống chọi bệnh tật.
• Uống đủ nước 2-3 lít/ngày. Nước giúp cơ thể đào thải độc tố và ngăn ngừa mất nước.
• Hạn chế đồ ăn cay nóng, rượu bia, đồ uống có cồn, caffeine.

Các biến chứng của bệnh đậu gà

Một số biến chứng có thể gặp:

Biến chứng thần kinh

• Đau thần kinh sau đậu gà: đau, rát kéo dài nhiều tháng.
• Liệt mặt: do tổn thương dây thần kinh mặt.
• Viêm não, viêm màng não.

Biến chứng mắt

• Viêm giác mạc: đau nhức và đỏ mắt.
• Viêm võng mạc: mờ mắt, nhìn không rõ.
• Tổn thương thần kinh mắt: nhìn đôi, sụp mi.

Các biến chứng khác

• Viêm phổi
• Viêm gan
• Nhiễm trùng da lan rộng
• Rối loạn tiêu hóa

Khi nào cần đi khám bác sĩ

Nên đến gặp bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu của bệnh đậu gà để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Ngoài ra, cần đi khám ngay nếu:

• Sốt cao trên 38 độ C kéo dài 2-3 ngày.
• Đau dữ dội, không thuyên giảm với thuốc giảm đau.
• Xuất hiện các biến chứng: nhìn mờ, liệt mặt, khó thở…
• Mụn nước lan rộng khắp cơ thể.
• Người bệnh suy giảm miễn dịch hoặc có bệnh mạn tính.
• Trẻ em dưới 10 tuổi hoặc người lớn tuổi.

Cách chăm sóc người bị bệnh đậu gà

Để chăm sóc người bị đậu gà, cần lưu ý:

• Cho người bệnh nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh.
• Làm sạch và khô ráo các vết thương hàng ngày bằng nước sạch.
• Sử dụng găng tay khi chăm sóc để tránh lây nhiễm.
• Cho người bệnh uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
• Đảm bảo người bệnh ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.
• Giữ cho người bệnh luôn mát mẻ, tránh mặc quần áo quá nóng.
• Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sạch sẽ.
• Theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của người bệnh.
• Đưa đi bệnh viện ngay nếu có dấu hiệu bất thường.

Kết luận

Đậu Đậu gà là bệnh thường gặp, gây khó chịu cho người bệnh. Tuy nhiên, với điều trị và chăm sóc đúng cách, hầu hết người bệnh đều có thể hồi phục nhanh chóng. Một số lưu ý quan trọng:

• Điều trị sớm bằng thuốc kháng virus giúp giảm triệu chứng và biến chứng.
• Chế độ dinh dưỡng giàu vitamin C, kẽm và chất đạm thiết yếu cho người bệnh.
• Vệ sinh và chăm sóc vết thương hàng ngày để tránh nhiễm trùng.
• Theo dõi sát sao, nhanh chóng đưa đi bệnh viện khi có biến chứng.
• Tiêm phòng đầy đủ vắc-xin và duy trì lối sống lành mạnh để phòng bệnh.

Nếu được phát hiện và xử trí kịp thời, hầu hết người mắc bệnh đậu gà đều có thể hồi phục hoàn toàn.